Dat weerhield een aantal amateurs er niet van om in uithoeken zoals
Haspengouw en Hageland hun eerste stokken aan te
planten. En zo een oude draad weer op te nemen. Oude draad ? Jawel, men hoeft echt niet lang te zoeken om op straatnamen of toponiemen zoals Wijngaardstraat, Wijnveld of Wijngaardberg te botsen. Toch bleven kleinschaligheid en goedbedoeld
amateurisme tussen pakweg de jaren 1960 en 1990 hoogtij vieren en duurde het tot enkele mensen op een professionelere
wijze aan de slag gingen eer de vaderlandse wijnbouw in een hogere versnelling
kwam.
Hoewel België op dit moment niet veel meer dan 200 hectare wijngaard telt, bakende een overijverige wetgever al vier beschermde herkomstbenamingen af (niveau AOP) :
Hageland, Haspengouw, Heuvelland en Côtes de Sambre et Meuse. Daarnaast zijn er
voor schuimwijnen de appellaties Vlaamse Mousserende Kwaliteitswijn, Crémant de
Wallonie en Vin Mousseux de Qualité de Wallonie. Wijnen die buiten de
afgebakende zones worden gemaakt kunnen naargelang de ligging van de wijngaard als
Vlaamse Landwijn of Vin de Pays des Jardins de Wallonie worden verkocht. Enkele
bekende namen : Wijnkasteel Genoels-Elderen (Haspengouw), Château Bon Baron
(Sambre et Meuse) en Meerdael (Oud-Heverlee). Daarnaast zijn er enkele
micro-domeinen die voortdurend worden genoemd : Den Howaart, Clos d’Opleeuw en
steeds meer ook het jonge Entre-Deux-Monts waar we de afgelopen maanden drie
maal te gast waren.
De
serieuze wijnproever keek nog even de kat uit de boom. Pas nadat Belgische
wijnen de zegen kregen van autoriteiten zoals Tom Stevenson en
Jancis Robinson begon het ook hier te dagen dat kwaliteitswijn en België kunnen
samengaan. Men is nooit sant in eigen land, het is nooit anders geweest. Mevrouw
Robinson leek zich overigens bijna te verslikken in haar glas toen ze de Clos
d’Opleeuw 2001 blind kreeg geserveerd en deze voor een top Puligny-Montrachet
hield. Er moest zowaar een excuus aan haar Britse lezers bij voor zoveel onbenulligheid
Entre-Deux-Monts in Westouter is een van de jongste
loten aan de Belgische wijnstok. Hier in het West-Vlaamse heuvelland tussen Rode
en Zwarte berg bindt Martin Bacquaert al 6 millésimes lang de strijd aan met de
natuurelementen. Van meetaf aan legde hij de lat hoger dan de meeste van zijn
collega’s. Na zijn studies bio-ingenieur ging hij zich bijscholen in
Montpellier, Córdoba, Friuli en Bordeaux. Een grondige studie van het terroir
ging aan het wijnmaken vooraf. En dat is in het geval van Entre-Deux-Monts een eerder
atypisch wijnterroir. Bacquaert windt er geen doekjes om : dit is een koel
terroir. Dicht bij de Noordzeekust zijn er bovendien veel maritieme invloeden
(wind, neerslag). De bodem van zandleem met ondergronds ijzerhoudende zandsteen
(limoniet) behoort dan weer tot de interessantere Vlaamse bodems.
En in zo’n koele heuvelachtige streek verwacht je
dan dat alle wijnstokken netjes op zuidhellingen zijn aangeplant. Niet dus. Beschikbare grond is hier zoals overal in Vlaanderen schaars en duur
en als wijnbouwer moet je het doen met de opportuniteiten die zich
aandienen. De eerste stokken die je ziet
als je de parking van het domein komt opgereden staan zelfs op het noordwesten
aangeplant. Deze druiven
worden doorgaans voor de schuimwijnen gebruikt.
De aanplant bestaat uit pinot-variëteiten (noir,
gris, auxerrois), chardonnay en twee Duitse hybriden : kerner en siegerrebe. Siegerrebe
is een kruising van savagnin rose en
madeleine angevine die o.a. ook in Washington State (VS) en Okanagan Valley
(British Columbia, Canada) aangeplant staat. Kerner is dan weer een kruising
van riesling en trollinger (schiava grossa), een blauwe druif. In Duitsland is
Kerner slechts goed voor 3.6% van de totale aanplant maar omwille van de goede
weerbestendigheid en de relatief vroege rijping is deze druif in België
populair. Ook het op enkel kilometers afstand gelegen domein Monteberg heeft
deze soort staan.
Zoals gezegd bepaalt de rijpheid van de druiven per perceel
welke zullen worden gebruikt voor de stille wijnen
respectievelijk de schuimwijnen. Chaptaliseren is verrassend genoeg niet elk
jaar nodig. in 2010 en 2012 diende men bv. te chaptaliseren, in 2011 niet. Met
wellicht maar de helft van de opbrengst van het voorgaande jaar mag 2012 de
annalen in als rampjaar.
Een rondleiding door het domein leert dat hier
niets aan het toeval wordt overgelaten. In elke fase van het productieproces
wordt grote aandacht gehecht aan elk mogelijk detail. Het domein en de
wijnmakerij liggen er kraaknet bij. Veel aandacht is er voor canopy management,
zeg maar correct beheer van de bladermassa met het oog op een optimale
fotosynthese en (dus) rijping van de druiven. Biologisch werken blijkt in deze
vochtige regio onmogelijk maar bij elke stap wordt gekeken hoe de ecologische
voetafdruk kan worden verlaagd : minimaal gebruik van brandstof, optimale
flessen en verpakking. Zo ecologisch mogelijk werken uit zich ook in kleine
details zoals de aanleg van streekeigen hagen met meidoorn en gelderse roos rond
de wijnkavels, nestkasten voor predatoren zoals torenvalk.
De wijnen dan (geproefd tijdens twee bezoeken in
2012 en een derde bezoek op 12 januari 2013) :
Entre-Deux-Monts Wiscoutre
Genoemd naar de oude benaming van Westouter.
Gemaakt volgens de Méthode traditionnelle (zie Champagne, Crémant, Cava) maar zonder
recht op appellatie Vlaamse Mousserende Kwaliteitswijn omwille van de gebruikte
druiven : 100% kerner
dosage : 7-9 gr. Suiker (afhankelijk van het
oogstjaar); 16 maand fleslagering
Opvallend bleke kleur. Eerste impressie is floraal
(bloesems) en rijpe appeltjes. Evenwichtige en aromatische schuimwijn met
frisse aanzet en aangenaam bittertje in de afdronk (+/- 14 euro). 15/20
Entre-Deux-Monts Kerner 2011
Bleekgele kleur, matig intense neus met een vleugje
citrus. Zoals verwacht in de mond veel frisse zuren wat hem ongetwijfeld tot
een aangename aperitiefwijn maakt (prijs : niet gekend). 14,5/20
Entre-Deux-Monts
Pinot Gris 2011
Licht goudgele kleur. Lichte koolzuurpareling.
Aromatische wijn met in de neus citrus, appels.
Mooi evenwicht tussen fraîcheur en moelleux. Goede aperitiefwijn (prijs niet
gekend). 15/20
Entre-Deux-Monts Cuvée Raphael 2011
Wijn gemaakt van chardonnay en kerner. Aroma’s van appeltjes,
ook hier wat florale aroma’s en een vleugje exotiek. Overwegend frisse maar
evenwichtige wijn met duidelijk herkenbare aanwezigheid van de chardonnay
(prijs niet gekend). 15,5/20
Entre-Deux-Monts Chardonnay 2011
Wellicht de meest “serieuze” van de geproefde
wijnen. Duidelijke houtimpressie (6 maand eik). Voor de rest op dit moment eerder gesloten.
Volgens sommige proevers tè houtgetypeerd. Ik vond dit een mooie en
evenwichtige wijn die wellicht nog minstens een jaar de kelder in mag (+/- 10.50
euro). 15,5/20
We proefden nog een
ongewone schuimwijn (als deze zo mag heten)
“Zientje” gemaakt van druiven, appelen en vlierbloesems. Het resultaat
is verrassend : fruitig en verfrissend. Bijzonder origineel ook en als dusdanig
een zoveelste bewijs dat men op Entre-Deux-Monts niet om ideeën verlegen zit –
men experimenteert ten andere op dit moment ook met frambozen (8.75 euro op
domein).
Later thuis geproefd :
Entre-Deux-Monts Wiscoutre Rosé
Méthode traditionnelle gemaakt van 10% pinot noir en 90% kerner. Pas gebotteld en nog wat
agressief bruisend. Mooie rijpe aroma’s
(rode bessen en zelfs braambessen; verrassend voor het kleine aandeel dat de pinot noir in de blend heeft). Frisse aanzet, evenwichtig
middenstuk, aangenaam bittertje in de afdronk. Mooie aanwinst voor het domein,
kan probleemloos naast de bekendere Franse soortgenoten staan (15,5/20)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten